Muzeum J. M. Petzvala

Adres: Muzeum J. M. Petzvala, Petzvalova 30, 059 01 Spišská Belá
E-mail: muzeum.petzval@stm-ke.sk
www.stm-ke.sk
Tel.: +421524591307, +421918965699
GPS: 49.187372, 20.458224 (Muzeum J. M. Petzvala)

KIM JEST PETZVAL?

Twórca współczesnej optyki, fizyk, matematyk i wynalazca Josef Maximilian Petzval urodził się 6 stycznia 1807 roku w Białej Spiskiej. Uczył się w pobliskim Kieżmarku i Koszycach, a później także na uniwersytecie w Peszcie.

Już w 1837 roku został mianowany profesorem wyższej matematyki, co otworzyło mu drzwi do kariery akademickiej na uniwersytecie w Wiedniu. Był członkiem Wiedeńskiej Akademii Nauk oraz Węgierskiej Akademii Nauk.

Niezaprzeczalnie jest jedną z najwybitniejszych postaci europejskiego świata nauki z okresu XIX wieku. Jako pierwszy dokładnie obliczył, jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby uniknąć aberracji optycznej obiektywu. Pozwoliło to na udoskonalenie obiektywów portretowych i krajobrazowych. Odkrył i udokumentował szereg praw, na których opiera się współczesna optyka.

MUZEUM PEŁNE URZĄDZEŃ FOTOGRAFICZNYCH

Muzeum J. M. Petzvala mieści się w późnorenesansowym budynku dawnej szkoły. W XVIII wieku parterowy budynek nadbudowano. Obecnie cały obiekt służy prezentacji ekspozycji Słowackiego Muzeum Technicznego w Koszycach.

Nie jest to typowe sterylne muzeum, które zachwyca garstkę obeznanych w temacie specjalistów. Wprost przeciwnie. Emanujące duchem historii wnętrza gustownie dopełniono meblami z epoki, obrazami i innymi elementami wyposażenia. Ale to jeszcze nie wszystko. Już od pierwszej chwili imponujące wrażenie robi liczba tablic pamiątkowych umieszczonych zarówno na zewnątrz, jak i w środku. Tablic będących świadectwem formatu postaci, której poświęcona jest ekspozycja.

Aparaty, przyrządy fotograficzne i kinematograficzne ułożone w porządku chronologicznym pozwalają zwiedzającym prześledzić rozwój tej dyscypliny. Pierwsze urządzenia fototechniczne umieszczone w drewnianych skrzynkach mogą się wydawać wręcz komiczne. W czasach Petzvala eksponaty te były szczytowym osiągnięciem najnowocześniejszej techniki i optyki.

CAMERA OBSCURA NA WŁASNE OCZY

Wyjątkowo atrakcyjna jest część wystawy poświęcona prototypowi aparatu fotograficznego, jakim była camera obscura. W zasadzie jest to drewniana skrzynka z otworami. Używali jej przede wszystkim malarze, którym umożliwiała uzyskanie na papierze odwróconego obrazu przedmiotu. Wystarczyło go później obrysować, co z kolei pozwalało na zachowanie perspektywy i realności.

CO JESZCZE MOŻNA ZOBACZYĆ?

Ciekawostką są także pierwsze urządzenia wykorzystywane przez reporterów i podróżników oraz aparaty do stereografii. Fascynujące urządzenia atelierowe przykuwają uwagę gabarytami. Swoje miejsce znalazły tu także urządzenia na film rolkowy oraz iście mikrych rozmiarów sprzęt szpiegowski. Ponadto można tu zobaczyć najnowsze obiektywy w metalowym tubusie z grawerowaniem wykonane na podstawie historycznych wzorów.

Dzieciom powinna się spodobać ciemnia, zaś panie zachwyci romantyczne atelier w stylu epoki z naturalnej wielkości manekinami.

BIAŁA SPISKA ZAPRASZA

Zaledwie parę kroków dalej znajduje się Muzeum dr Michala Greisigera. Bogactwo przyrody można podziwiać w pobliskiej Jaskini Bielskiej. W Strażkach zaś znajduje się park angielski z pałacem, w którym można zobaczyć unikalną kolekcję obrazów Ladislava Mednyánszkiego.